Wednesday, May 30, 2012

Διαβαστε... γιατι χανομαστε!


"Η οθωμανική κατοχή, που σε ορισμένα τμήματα της Ελλάδας διήρκεσε πάνω από 400 χρόνια, είχε ως αποτέλεσμα οι Έλληνες να βιώσουν το κράτος μόνον σαν εκμεταλλευτή. Καθώς στη Δυτική Ευρώπη εδραιωνόταν μία αστική τάξη γεμάτη αυτοπεποίθηση που αισθανόταν το κράτος ως τη μοναδική πηγή εξουσίας, για τους Έλληνες η ίδια έννοια ήταν εχθρική κάτι στο οποίο πρέπει κανείς να αντιτίθεται και να το μισεί. Η φοροδιαφυγή και η κλοπή κρατικής περιουσίας ήταν χαρακτηριστικές αντιδράσεις. Αυτή η διάθεση απέναντι στο κράτος μετατράπηκε σε παράδοση, οι συνέπειες της οποίας εντοπίζονται μέχρι σήμερα.
Όταν ξεκίνησε ο απελευθερωτικός πόλεμος το 1821, οι μόνοι ολοκληρωμένοι πυρήνες για την πολιτική οργάνωσή του ήταν οι πελατειακές δομές του συστήματος των μιλιέτ και των μουχτάρηδων. Στη διάρκεια των αναμετρήσεων οι μουχτάρηδες δικτυώθηκαν σε οριζόντιο επίπεδο και αναπτύχτηκαν σε κάθετες δομές, έτσι ώστε στο τέλος να προκύψουν πυραμιδοειδή δίκτυα. Το ότι, κατά κανόνα, οι προύχοντες δεν πήραν μέρος σε στρατιωτικές επιχειρήσεις εξηγείται από τη δράση των κλεφτών, οι οποίοι ξέφευγαν από τον οθωμανικό έλεγχο κρυμμένοι στα βουνά. Όταν ήρθε η ανεξαρτησία, υπήρχε μία ηγετική ελίτ που ήταν οργανωμένη πάνω στο πελατειακό σύστημα και διατήρησε την παράδοση των κλεφτών, ώστε να συνεχίζει τις ίδιες επικερδείς δραστηριότητες με άλλα μέσα. Ήταν αυτό το σύστημα που μεταμορφώθηκε σε κυβερνητικό, όταν ο βασιλιάς Όθωνας του οίκου Βίτελσμπαχ έφτασε στην Ελλάδα με δεκάδες Βαυαρούς διοικητικούς υπαλλήλους. Τα πράγματα έδειξαν τότε ότι δεν μπορούσε να κυβερνήσει με αυτούς. Έπρεπε να προσφύγει στα πελατειακά δίκτυα και να υποβιβάσει τους δικούς του. Με αυτόν τον τρόπο οι πάτρονες κέρδισαν πρόσβαση στα κρατικά πόστα. Και κάπως έτσι άλλαξε η μορφή τού μέχρι τότε πελατειακού συστήματος
Ώς εκείνο το σημείο η παραδοσιακή σχέση μεταξύ του πάτρονα και του πελάτη βασιζόταν στην αποδοχή των υπηκόων ότι ήταν θύματα ενός προστάτη τοκογλύφου. Και οι δύο είχαν να κερδίσουν κάτι. Τώρα, όμως, το πελατειακό σύστημα μετατρεπόταν σε μέσο εξαναγκασμού, ώστε ο ιδιώτης να βρει τη θέση του μέσα στην κοινωνία. Οι πάτρονες άρχισαν να αναμειγνύονται στην πολιτική και να συνειδητοποιούν ότι το σύστημα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για πολιτικούς σκοπούς. Οι προστάτες χρησιμοποιούσαν τις θέσεις και τη δύναμή τους, για να κάνουν εξυπηρετήσεις στους πελάτες τους, «ρουσφέτια». Γι’ αυτό και χρησιμοποιούσαν κλεμμένα κρατικά χρήματα ή προξένευαν θέσεις στη διοίκηση. Ως ανταμοιβή περίμεναν ότι οι «πελάτες» τους θα τους βοηθούσαν στις επόμενες εκλογές."... ***

***ενα μικρο κοματι, απο το κειμενο του Καθηγητη Heinz Richter "Η πολιτική κουλτούρα της Ελλάδας"

4 comments:

ασωτος γιος said...

όταν κάποιος ξένος και μάλιστα Γερμανός γραφει ρτσι για μας, κάτι με πονα μεσα μου γιατί είναι αλήθεια

Ephemeron said...

@ ασωτος γιος
Κατι μου λεει οτι αν το εγραφε ενας Ελληνας, μερικοι αλλοι "Ελληνες πατριωτες", θα τον ειχαν κανει χιλια κοματια...

Xenoudis - Ξενούδης said...

Δεν φταίει η οθωμανική κατοχή για τα σημερινά - κοντεύουμε 200 χρόνια από το 1821... Αλλά το ότι συμμετείχαμε σε δύο παγκόσμιους πολέμους (καταστρεπτικούς για τον τόπο), κάθε φορά με την πλευρά των νικητών, ενώ χάναμε εδάφη στην ειρήνη λίγο μετά, τί μας λέει; Μήπως ότι απλώς εξυπηρετούσαμε συμφέροντα άλλων δυνάμεων και ήμασταν κάθε φορά η στυμμένη λεμονόκουπα;
Δεν φταίει τόσο το πελατειακό δημόσιο, όσο το "γη και ύδωρ" που προσφέρουν, δεκαετίες τώρα, οι πολιτικοί μας σε ξένα αφεντικά...
Ξενούδης

Ephemeron said...

@ Xenoudis - Ξενούδης

«Οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να επιδείξουν πολλή υπομονή, να παράσχουν βοήθεια η οποία όμως θα πρέπει να είναι διακριτική. Σε αυτά τα πλαίσια θα πρέπει να προσέξει κανείς ότι η ελληνική ολιγαρχία χρησιμοποιεί τα μέσα ενημέρωσης για να διοχετεύσει τη λαϊκή οργή προς τα έξω. Τα τελευταία 50 χρόνια η λαϊκή οργή διοχετεύονταν πάντα προς την Αμερική ενώ στη παρούσα φάση στη Γερμανία. Γίνεται μια έξυπνη καθοδήγηση για να κρατήσουν μακριά τους τη λαϊκή οργή. Εάν οι Έλληνες αντιληφθούν ότι η ανώτερη τάξη τους δεν πληρώνει ούτε σεντ σε φόρους, τότε θα έστρεφαν την οργή τους προς το εσωτερικό»
Heinz Richter